Nigeria
Link over Biafra Oorlog: http://www.youtube.com/watch?v=DKETi645NCw (met oa. Boutros Boutros Ghali.)
In 1914 werd Nigeria ‘opgericht’ nadat Britten een amalgaam van protectoraten van Nood en Zuid-Nigeria samenvoegde. In 1954 werd het land een federatie (nog altijd onder Brits gouverneurschap) van drie regio’s: Noorden, Oosten en Westen. Dit op basis van de culturele en politieke verschillen tussen de drie belangrijkste etnische groepen, respectievelijk, de Hausa-Fulani, Yoruba en Ibo. Nog voor de onafhankelijkheid werd een bepaalde graad van autonomie verleend aan deze gebieden. In 1960 werd Nigeria onafhankelijke staat, drie jaar later een republiek.
Kort na de onafhankelijkheid staken etnische en religieuze spanningen de kop op. Een hoogtepunt hierin was in 1967, toen de militaire gouverneur, Luitenant Kolonel Chukwuemeka Odumegwu-Ojukwu, van de Oostelijke Regio, plannen bekend maakte voor afscheiding en de onafhankelijkheid uitriep van de Republiek van Biafra.
Het resultaat was een burgeroorlog die 2,5 jaar duurde en ongeveer 1 miljoen doden veroorzaakte. De Biafra oorlog wordt vaak beschreven als een oorlog die te wijten was aan de Igbo’s (Ibo) zelfbeschikkingwil (nationalisme), terwijl dit gebied zelf ook bestond uit diverse etnische minderheden (en dus heterogeen was).
Net zoals bij de rebellie in Irak, werd ook hier buitenlandse (Britse) betrokkenheid vermoed bij de oorlog. Zo zouden zij militaire hulp verleend hebben aan de Nigeriaanse regeringstroepen, zo wordt beweerd in de video. Maar van echte Westerse interventie was geen sprake, de wereld was met andere (belangrijke zaken) bezig: de Praagse Lente in Tsjechoslovakije in Europa, de Zesdaagse oorlog in het Midden-Oosten…
Irak
Link over ‘sjiitische rebellie’: http://www.youtube.com/watch?v=0uZ6BO1laoc&watch_response , ‘Saddam Brutality Against Shia’.
In dit fragment wordt de repressie van Saddam Hoessein tegen de sjiitische rebellie na de (tweede) Golfoorlog belicht. Volgens de makers van de video, was deze rebellie ingefluisterd door president Bush himself, maar hierover bestaat twijfel (alsook CIA betrokkenheid wordt geïnsinueerd). De film speelt zich af in Kerbala, een toenmalig centrum van de opstand tegen het Hoessein-regime. De film gaat niet diep in op de redenen voor deze rebellie maar toont vooral (enkel) de vernietigende kracht van de repressie van Saddam.
We moeten opmerken dat er niet enkel in het zuiden oproer ontstond maar ook in noord Irak, nl. de Koerden, die een mate van autonomie wensten (dus idem als de Ibo’s).
In zijn artikel ‘The dangerous road south’ schrijft Murray over het waarom van deze ‘sjiitische’ opstand. Hij spreekt over de Marsh Arabs (sjiieten), die vrij autonoom leefden in de moerassen rond Basra. De Iran-Irak oorlog (Golfoorlog I) bracht hier echter verandering in. Doordat de oorlog aansleepte (’80-’88) en de dodentol opliep, had Saddam nood aan versterkingen: hij eiste de jonge mannen van de Moerasarabieren op. Zij verzetten zich echter, het verzet werd een guerrilla rebellie tegen regeringstroepen en de kleine rebellie werd een grootschalige opstand in de nasleep van de tweede Golfoorlog (‘91). De vergeldingsacties van het Ba’ath regime waren niet mals; met zware artillerie en helikopters werden de rebellen onderdrukt. Tussen 30,000 en 60,000 mensen werden vermoord, volgens de VS. Hun moerassen werden vernietigd.
Een reactie van het Westen bleef niet uit: een no-fly zone werd in zuid-Irak ingesteld (’96) om de sjiieten daar te beschermen. Of deze humanitaire overwegingen werkelijk de overhand hadden bij de beslissing ter instelling van deze zone, is twijfelachtig. Controle verkrijgen op de acties van Saddam zou evenzeer een motief kunnen geweest zijn (inval in 2003 indachtig).
Verschillend maar toch niet helemaal.
Een groot verschil tussen beide conflicten was de media aandacht. Terwijl de ene video claimt over de enige beelden te beschikken over de sjiitische rebellie in Irak, zou de Biafra oorlog grotere visibiliteit krijgen. Voor de eerste keer kreeg de Westerse bevolking foto’s, beelden van verhongerende kinderen in de kranten, tijdschriften en op televisie. Een reactie bleef niet uit: de oprichting van Artsen Zonder Grenzen was een direct gevolg.
In beide gevallen gaat het om een etnische entiteit dat tegen het regime rebelleerde om zijn eigen bevolking een betere toekomst te geven maar daar niet in slaagde. Repressie van het regime heeft tot vandaag consequenties. Want de heldendaden van toen, leveren ook inspiratie voor de huidige onrust. Zie oa. OMEJE, K., Enyimba Enyi: The Comeback of Igbo Nationalism in Nigeria; NASR, V., The Shia Revival. How conflict within Islam will Shape the future;….
The Economist Intelligence Unit, Nigeria, Country Profile, 2007.
OMEJE, K., Enyimba Enyi: The Comeback of Igbo Nationalism in Nigeria. In: Review of African Political Economy, 2005, 32:106, pp. 621-651.
Iraqs ‘devastated’ Marsh Arabs. BBC News Online, 3 maart 2003, http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/2807821.stm , website laatst geconsulteerd op 05/12/07.
MURRAY, D., The Dangerous Road South. In: Maclean’s, vol. 116, issue 11.
No-fly zone: the legal position. BBC News, The World, Middle East, 19 februari 2001, http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/1175950.stm , website laatst geconsulteerd op 05/12/07.
Artsen Zonder Grenzen, Historiek, Hoe het ooit begon, http://www.azg.be/index.php?id=37 , website laatst geconsulteerd op 3/12/07.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten